Sitrik Asit

Sitrik asit, modern endüstrinin pek çok alanında sıklıkla kullanılmaktadır. Sürekli artan dünya nüfusunun birçok ihtiyacının karşılanabilmesi açısından oldukça önemli bir bileşik olan kristal yapılı ve renksiz bileşenin kimyasal formülü "C6H8O7" olarak ifade edilmektedir. Hemen hemen bütün bitkilerin yapısında var olan Sitrik asit, doğada hücresel faaliyetlerin birçoğunda görev almaktadır.

Sitrik asitin kullanım alanlarından bahsedecek olursak; gıda sektörü, tarım sektörü, metal üretimi ve işlenmesi, ilaç sektörü ve içecek sektörü gibi aktif alanlarda yer almaktadır.

Telaffuzu "Limon Tuzu" olan Sitrik Asit dünyanın pek çok ülkesinde ve Türkiye’de de kullanılan limonda %80 oranında bulunmaktadır. Toksin sayılmayan bir bileşen olan Sitrik Asit kristal yapıdadır. Kimya sanayisinde çok bir ayırışcı olduğu için en çok tercih edilmektedir.1784 yılında Carl Wilhelm tarafından limon suyunu kristalleştirmesiyle yayılmış ve kısa süre içerisinde pek çok sektörde kullanılmaya başlanmıştır.

19. yüzyılın sonlarından itibaren yiyeceklerimizde katkı maddesi olarak kullanmaya devam ettiğimiz sitrik asit, gittikçe gıda sektöründe yaygınlaşmaya başlayan bir bileşen haline gelmiştir. Ancak sitrik asit limon ve bazı meyvelerde en çok bulunan madde olmasına rağmen meyve ve sebzelerden sitrik asit üretmesi zor ve maliyetli olduğundan bu ihtiyaç şekerden üretilerek karşılanmaktadır. Mayalar ve çeşitli bakteriler aracılığıyla şekerden üretilen Sitrik Asit bu haliyle birçok alanda kullanıma hazır halde getirilmektedir.

Konserve ürünlerinde kullanılan sitrik asit yiyeceklerin uzun süre korunmasını sağladığı için tercih edilmektedir. Alkollü ve alkolsüz içeceklerin birçoğunda bulunan sitrik asit diğer gıda sektöründeki ürünlerde koruyucu katkı maddesi olarak tercih edilmektedir.

Sitrik Asit'in Kimyasal Özellikleri Nelerdir?

Hipoklorit, persülfat, permanganat, periyodat, hipobromit, kromat, mangan dioksit, nitrik asit gibi okside eden farklı maddeler söz konusu olduğunda kolaylıkla okside olmaktadır. Trisodyum asit, sitrik asidin diğer tuzlarına oranla geniş olarak kullanılan tuzudur. Ekzotermik reaksiyon olmasına sebep nötralleşme reaksiyonunun oldukça yüksek olmasıdır.

Sitrik asiti önemli kılan özelliklerinden biri de çok değerlikli metal iyonları ve şelatları oluşturacak pek çok kompleksler vermesidir. Bu önemli özelliğinden dolayı sitratlar veya sitrik asitler metal bulaşmasının kontrolünde kullanılmaktadır. Tek olarak renkli olan metal iyonu sitratla birleşim halindeyken tamamen renksiz veya az renkli nitelikte olmaktadır. Sitrik asit ile metal iyonları şelat oluşturarak kararlı kalabilirken metal iyonlarının varlığında organik moleküller katalitik olarak bozulabilir.

Sitrik Asidin Kullanım Alanları Nereleridir?

Endüstriyel uygulamalar ve farklı gıda alanlarında kullanımı oldukça yaygın olan Sitrik asit özellikle sitrat karbonatlı ve karbonatsız içeceklerde daha çok kullanılmaktadır. Düşük kalorili içecekler, meyve suyu ve susuzluk giderici içeceklerde Sitrik asit, tek olarak ya da sitrat tuzlarıyla birlikte kullanılır ve tat verici olarak faydalanılır. Bunun dışında endüstriyel üretimde Sitrik Asit, şekerlere ekşilik vermek amacıyla eklenir. Pastahanelerde ve şekerleme ürünü satan firmalarda kullanılan şeker çeşitlerinde de pektin jeli kullanılarak maksimum jel dayanımını arttırmak amacıyla faydalanır.